Skeuomorf


Deze week leerde ik een nieuw woord: skeuomorf. Ik las het in een post van Brilliant Ads op LinkedIn, een account om zeker te volgen. Skeuomorfisme is iets dat functioneel lijkt, doordat het de verschijningsvorm heeft van iets dat we kennen. Door objecten te laten lijken op het oorspronkelijke, vertrouwde materiaal. Bijvoorbeeld nepzakken in kleren, spijkers in jeans, de koperen kleur van muntgeld of het geluid van een sluiter op een digitaal fototoestel.

Brilliant Ads gaf het voorbeeld van de save-button in de vorm van een floppydisk. In de grafische gebruikersomgeving voor software dient skeuomorfisme vooral om de stap naar digitaal minder groot te maken door een realistische weergave van het oorspronkelijke voorwerp. Bijvoorbeeld de ringbanden in een virtueel kladblok of het omvouwen van een bladzijde op het scherm. Een herkenbaar voorbeeld vind ik zelf de iBookstore die boeken toont in een boekenkast van hout. Apple maakte hier vaker gebruik van. Lees meer over skeuomorfisme bij Apple.

Zenderoverzicht in krant op zwart


Dit weekend ging in NRC het zenderoverzicht op zwart. Geen tv-gegevens meer in de krant. Toen ik deze aankondiging eerder deze week las, was ik geschokt. Maar waarom eigenlijk? Waren die gegevens niet altijd al een soort fremdkörper in een krant?

In een artikel van Arjen Fortuin van 30 september 2022 las ik dat NRC al eerder de tv-gegevens schrapte. Dat was in 2009, in hun jongerenkrant nrc.next. Jongeren zouden geen tv meer kijken. Na 300 klachten haalde NRC bakzeil en kwam het zenderoverzicht terug. Die relatief jonge lezers hadden dus nog wel een boodschap aan tv. Eerlijkheidshalve moet gezegd dat ook de sudoku op de eliminatielijst stond. Deze puzzel was nog maar een paar jaar daarvoor in Nederland geïntroduceerd en al razend populair geworden. Mede doordat ook kranten dagelijks zo’n puzzel afdrukten.

In september vorig jaar, nadat de zaterdagkrant anders was ingedeeld en vormgegeven, probeerde NRC wederom zich van de televisiegegevens te ontdoen. Voortaan zou er in de zaterdagkrant geen tv-overzicht meer verschijnen. Ook nu kwamen er klachten. En ook nu zwichtte de krant en kwam het zenderoverzicht terug. Maar het was van tijdelijke aard. Vanaf dit weekend worden de tv-gegevens, ook in de doordeweekse krant, niet meer afgedrukt.

NRC geeft als verklaring dat zenderoverzichten ook online te vinden zijn. De krant geeft zelfs wat namen van sites. De pagina’s met tv-gegevens worden online weinig bekeken en de hoofdredactie wil digitaal leidend laten zijn. We krijgen de tip ons te abonneren op de nieuwsbrief NRC Kijktips voor een selectie boeiende tv-programma’s van de mediaredactie. En en passant meldt de krant dat naast de doordeweekse tv-tips ook de rubriek Thuiskok en het weerbericht stoppen.

Er zijn inderdaad genoeg andere bronnen voor deze services waarvoor de krant slechts een doorgeefluik is. Die onderdelen zijn in de loop der tijd ook al verschoven. Waren het in de jaren zeventig kerkdiensten, later kwamen de bioscoopladders en meer pagina’s met beurskoersen. Het vormgeven van deze rubrieken kost tijd, en die tijd wil NRC liever aan journalistiek inhoudelijker zaken besteden. Chapeau voor NRC als dat inderdaad zo is. Ik mag hopen dat er straks niet extra advertentieruimte voor in de plaats komt.

Hoewel ik het schrappen van de service-onderdelen wel snap, is het weer iets dat we achter ons (moeten) laten omdat de wereld verandert. En elke verandering vind ik niet per se een vooruitgang. Omdat die vooruitgang te vaak wordt ingegeven door wat de meerderheid wil. Of in het geval van NRC van wat er online het meest gelezen wordt. En het daarmee feitelijk een kwestie van geld wordt. Natuurlijk is het goed als er meer ruimte komt voor journalistieke inhoud, maar is een krant er niet ook voor verpozing? Om ontspanning te bieden? Om tussen al dat nieuws juist even aan de wereld te kunnen ontsnappen?

Ik besef dat steeds meer dingen die ooit heel gewoon waren, achterhaald raken. Dat het afschaffen van de tv-gegevens betekent dat er steeds minder mensen lineaire tv kijken en ook steeds minder een (papieren) krant lezen. Misschien was ik daarom wel zo geschokt over het nieuws. Niet omdat ik die tv-gegevens nu zo hard nodig heb, maar omdat het voelt als het einde van een tijdperk. Ik ben oud.

Potloden met een verhaal


Met een verhuizing raken er dingen kwijt, maar komen er ook verloren gewaande zaken boven water. Zoals mijn Storyteller Pencils. Ik kocht ze tijdens een vakantie in Engeland. De zes potloden met opdruk vond ik waarschijnlijk te mooi om te gebruiken en verdwenen uit zicht en in een la.

Het setje grijze gladde potloden viel bij aankoop in de categorie ik wil ze hebben want ze zien er zo leuk uit. Uit diezelfde categorie ligt er meer schrijfgerei in, op en in de buurt van mijn bureau. Aan mooie notitieboekjes, stiftjes en pennetjes geen gebrek. Deze Storyteller Pencils waren niet per se nodig. Want in diezelfde verhuizing kwam er ook een grootverpakking gele hb potloden tevoorschijn.

‘It was a dark and stormy night’

Edward Bulwer-Lytton

Ik denk dat ik ze niet alleen wilde hebben omdat ze er zo leuk uitzien, maar ook omdat ze létterijk een verhaal vertellen. De 6 hb potloden van de Storyteller Pencils dienen als inspiratie voor verhalenvertellers. Op elk potlood staat een Engelse klassieke (openings)zin.

Zoals de zin: It was a dark and stormy night… Ik zocht de zin op en vond dat het afkomstig is van dichter, (toneel)schrijver, literatuurcriticus en politicus sir Edward Bulwer-Lytton. De zin komt uit zijn roman Paul Clifford en is klassiek geworden. Niet omdat het zo ingenieus is, maar omdat het een schoolvoorbeeld van een saaie openingszin voor een roman is geworden. Sinds 1982 wordt er jaarlijks zelfs de Edward Bulwer-Lytton Fiction Contest gehouden to compose the opening sentence to the worst of all possible novels.

De hele openingszin van Bulwer-Lytton luidt: It was a dark and stormy night; the rain fell in torrents — except at occasional intervals, when it was checked by a violent gust of wind which swept up the streets (for it is in London that our scene lies), rattling along the housetops, and fiercely agitating the scanty flame of the lamps that struggled against the darkness.

Deze Edward Bulwer-Lytton werd op 25 mei 1803 in Londen geboren en ging in 1822 naar het Trinity College in Cambridge. Hij schreef en reisde veel en was ook een succesvol politicus. Hij leed aan een oorziekte. Na een operatie om doofheid te voorkomen, vormde zich een abces in het oor dat uitiendelijk barstte; hij leed een week lang hevige pijn en stierf op 18 januari 1873, een paar maanden voor zijn 70ste verjaardag. Hij werd op 25 januari begraven in de St. Edmunds Chapel in Westminster Abbey.

© National Portrait Gallery, London

Bulwer-Lytton schreef meer dan zestig werken, waaronder vele historische romans. Vooral The last days of Pompeii werd bekend. Zijn beste roman is waarschijnlijk Pelham; or the Adventures of a Gentleman. Enkele andere titels zijn: Zanoni, The Coming Race en Kenelm Chillingly. Hij muntte overigens meer bekende zinnen, zoals The Great Unwashed, Pursuit of the Almighty Dollar, The pen is mightier than the Sword en Dweller on the Threshold.

Het setje potloden is ontworpen door Sharp & Blunt voor _ustudio. Andere bekende zinnen op de potloden zijn Once upon a time, It was a day just like any other, In a Galaxy far, far away en All this happened more or less. Maar ook Are you sitting comfortably? Then I’ll begin.

De potloden hebben hun werk gedaan. Een ervan bracht me dit verhaal over Edward Bulwer-Lytton.