Monument Het Hoge Dak

Op weg naar de bakker viel ons ineens een bijzonder geel-rood huis op. Het staat een beetje verscholen achter bomen. Op de gevel staat Het Hoge Dak en het jaartal 1920, in een mooi vintage font. Ik ging op onderzoek uit.

Het Hoge Dak in Oranjewoud

Het bleek veel eenvoudiger dan gedacht om iets over het huis te vinden, want Het Hoge Dak heeft een eigen website en staat ook als rijksmonument vermeld. Het blijkt dat dit markante houten woonhuis in 1920 werd gerealiseerd in opdracht van T. Binnerts uit Leeuwarden. Het is een zogenaamd gecombineerd hout- en massiefbouwsysteem van het bouwbureau Jos Souren uit Den Haag. Een soort prefabhuis dat den woningnood moest lenigen. Deze Souren importeerde de bouwpakketten vermoedelijk uit Duitsland.

Volgens een advertentie (zie hieronder) van januari 1920 in het Vaderland zijn er al 42 huizen in 14 dagen besteld en wachten 500 belangstellenden op de bezichtiging van het eerste huis op Houtrust. Op de Frankfurter Einfuhrmesse is het systeem voor het eerst tentoongesteld en toen gelijk met de eerste prijs bekroond. Een huis met verdieping van zo’n 60 m3 zou 5.000 gulden moeten kosten, een mooie vila met verdieping met 6 tot 8 kamers 7.500 gulden.

Advertentie Jos Souren in de Vaderland, januari 1920

Jos Souren adverteerde met de tekst dat hij voor dit type huis de enige fabrikant in Nederland was. Jos Souren, bouwbureau voor half-massief huizen, met systeem Scherrer. De bedenker van dat systeem was Franz Scherrer, een Duitse fabrikant van uitneembare en verplaatsbarehouten huizen en koloniewoningen. De firma van Scherrer was opgericht in 1894 en hield kantoor in Den Haag op de Van Oldenbarneveltlaan 47. Het hoofdkantoor was gevestigd in Düsseldorf. 

Vintage briefkaart van de Einfuhrmesse van Frankfurt najaar 1919

Vooral de kleuren van Het Hoge Dak zijn erg opvallend. Deze zijn tijdens een renovatie hersteld naar oorspronkelijke verfsporen. Voor de horizontale elementen werd rood gebruikt, voor verticale elementen okergeel en voor de kozijnen en de onderzijde van het overstek wit. De woning bestaat uit één bouwlaag met een kapverdieping, onder een overstekend wolfdak. Het dak is met riet gedekt. Het woonhuis is van algemeen cultuurhistorisch en architectuurhistorisch belang. Het adres is Koningin Julianaweg 45 in Oranjewoud.

Een ander huidig rijksmonument dat ook in 1920 door bouwbureau Jos Souren uit Den Haag is gebouwd, is het vilacomplex Haeseoord, oorspronkelijk genaamd Malepartus in Wassenaar, dat ook grotendeels in hout is uitgevoerd. De opdrachtgever hiervan was Carel J.A. Begeer uit Utrecht, directeur van de Voorschotense Zilverfabriek Van Kempen en Begeer.

Naast deze twee huizen zijn er nog meerdere exemplaren van deze houtbouw door Nederland te vinden. In Noordwijk staat bijvoorbeeld Villa Vluchtheuvel, ook hier wordt gerept over de bijzondere kleurstelling van het huis.