Wachten op hoog water

Daar stonden ze, de twee vrouwen van Wachten op hoog water. De ene volslank en de ander dun. Het zonlicht viel op hun metalen huid. Ze keken voor zich uit, armen gespreid met de handpalmen iets omhoog. De handen raakten elkaar niet. De twee beeldjes bevonden zich op een houten blok, met de kunstenaar ernaast. Het was een opendag van de Sluisfabriek in Drachten, de plek waar Jan Ketelaar zijn atelier heeft. Het was september 2022.

De beeldjes waren een voorstudie voor de vijf meter hoge beelden Wachten op hoog water, die we in de zomer van 2021 bij Holwerd hadden zien staan. Door corona wilden we die zomer niet naar het buitenland en zochten de rust en de kust op. We logeerden in een Airbnb in Friesland. De twee vrouwenfiguren waren al van verre op de dijk te zien, silhouetten in het landschap. Ze stonden een paar kilometer buiten het dorp, in het uiterste noorden van het vasteland van Friesland, waar de veerboot naar Ameland gaat. Vanaf de dichtsbijzijnde parkeerplaats liepen we met stevige tegenwind over de dijk naar wat inmiddels één van de bekende landmarks langs de Waddenzee is.

Tijdens de opendag maakten we kennis met Jan Ketelaar. Hij vertelde dat de beelden bij Holwerd door de provincie en de gemeente van hem waren geleaset voor een periode van vijf jaar. En dat het huurcontract in mei 2023 zou aflopen. Wat zou kunnen betekenen dat de beelden weg moeten. We keken elkaar onthust aan.

Het gaat om twee, van metaal gelaste, vrouwen van vijf meter hoog. Een volle vrouw en een dunne vrouw. Ze kijken uit over zee. Het gaat over de zoektocht naar balans en uitwisseling. Met het kunstwerk wil kunstenaar Jan Ketelaar mensen bij elkaar brengen. Het is het eerste kunstzinnige dijkproject van Sense of Place dat na jarenlange voorbereiding tot uitvoering kwam. Sense of Place is het landschapsprogramma voor de waddenkust van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018. Het project wil kunst bij het Wad stimuleren.

Jan Ketelaar in zijn atelier bij het eerste beeld van Wachten op hoog water. Foto Voor de kust.

Jan Ketelaar was jaren met het kunstwerk bezig. Het kostte hem zelfs zoveel tijd dat hij niet meer aan ander werk toekwam, terwijl de financiering van de Culturele Hoofdstad 2018 nog niet rond was. Joop Mulder van Oerol én Sense of Place begon een crowdfuningsactie om Jan te helpen zijn droom te verwezelijken. En dat lukte. De volle vrouw werd in december 2018 geïnstalleerd, het jaar van Leeuwarden-Fryslân Culturele Hoofdstad. Op 16 september 2019 kreeg ze gezelschap van de dunne vrouw. Zo’n honderd mensen kwamen naar de dijk om te kijken naar de voltooiing van het project. Filmmaker Jonathan Doornenbal legde dit vast.

Op zijn Facebookpagina maakte Jan kort geleden bekend dat zijn iconische beelden op hun plek kunnen blijven staan, de gemeente en provincie kopen de beelden van hem. Het contract wordt in mei 2023 getekend.

Jan Ketelaar is een kunstenaar uit Friesland en woont in Drachten. In 2002 studeerde hij af aan de Academie Minerva. Onder de naam Potzenmakerij Ketelaar maakt hij zogenaamde potzen: serieuze grappen. Jan exposeerde o.a. in Portugal, Bremen en New York. Hij trok met zijn metershoge beelden “De staat van Nederland” verschillende malen (per heftruck) door Nederland. In 2014 ontwierp hij voor de koningslinde (nav de troonsbestijging van Koning Willem-Alexander) een speciaal, hek, één waar je ook op kunt zitten. In 2021 voerde hij voor FB Oranjewoud het logo in 3D uit. Hij is voornamelijk beeldhouwer, maar schrijft en publiceert ook gedichten. In 2008 en in 2012 stond hij in de finale NK Poetry Slam. In 2014 kwam zijn eerste bundel uit “Van een man die dacht, ik wil niet meer denken”. Daarnaast organiseert hij als potzenmaker literaire en culturele bijeenkomsten en is hij plannenmaker. Meer informatie op zijn website.
Van de gemeente Leeuwarden kreeg Jan Ketelaar opdracht een koninklijk hekwerk te maken voor de koningslinde op het Beursplein. De onthulling vond plaats op 20 mei 2014. Foto Jan Ketelaar.
Van FB Oranjewoud (bij Heerenveen) kreeg Jan opdracht om het logo in 3D uit te voeren. Foto Jan Ketelaar.